Ο γνωστός Χιώτης φιλόλογος και ένθερμος φίλος της Ηπείρου και της πόλεως των Ιωαννίνων κος Λεωνίδας Πυργάρης μάς έστειλε -και πάλι- ένα πολύ σπάνιο και σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο που αφορά στην προσπάθεια απελευθέρωσης των Ιωαννίνων από τον τουρκικό ζυγό την περίοδο 1912-1913.
Τον ευχαριστούμε θερμά για την πολύτιμη βοήθειά του!
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Λεωνίδας Πυργάρης Φιλόλογος Καθηγητής Χίος | Χίος: 1η Σεπτεμβρίου 2013 Προς: Δημοτικό Σχολείο Σταυρακίου ΙΩΑΝΝΙΝΑ |
Αξιότιμοι Κύριοι,
Συνεχίζοντας τη συνεργασία μαζί σας, σας αποστέλλω πρωτογενές ιστορικό υλικό σχετικό με τον Ηπειρωτικό Πόλεμο 1912-13, το οποίο μπορείτε να αναρτήσετε στην ηλεκτρονική σας ιστοσελίδα προς μελέτη και ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου.
Το συγκεκριμένο ιστορικό υλικό προέρχεται από το σπάνιο – ίσως και ανύπαρκτο ή υπαρκτό σε ελάχιστα αντίτυπα – βιβλίο τού Σίμωνος Μολοσσού «Ιστορία τού Βαλκανοτουρκικού πολέμου 1912-13, Τόμος 2, Εκδοτικός Οίκος Δράκου Παπαδημητρίου, Αθήναι».
Οι σελίδες, που μετέφερα πιστά από το πρωτότυπο, αναφέρονται:
α) στην ιστορία τής πόλεως τών Ιωαννίνων από το Μεσαίωνα και τη Βυζαντινή περίοδο μέχρι και το 19ο αιώνα.
β) στην επίθεση τού Ελληνικού στρατού κατά τών τουρκοκρατούμενων Ιωαννίνων τον Οκτ. 1912, υπό την αρχιστρατηγία τού Κ. Σαπουντζάκη.
γ) στις δηώσεις και λεηλασίες τών ελληνικών χωριών τής Ηπείρου από τουρκικά στρατεύματα με την αγαστή συνέργεια και Αλβανών ατάκτων.
δ) στην αποστολή ελληνικών ανταρτικών σωμάτων στην Ήπειρο, κυρίως από την Κρήτη, προς αντιμετώπιση τών Τουρκαλβανών.
ε) στις αλλεπάλληλες κατά τού Μπιζανίου και των ερεισμάτων του αποτυχούσες ελληνικές εφόδους από 1ηςΔεκ. 1912, ύστερα από την ενίσχυση τού μετώπου τής Ηπείρου από τέσσερις ακόμα Μεραρχίες.
στ) σε αναλυτική περιγραφή τών οχυρωματικών έργων τού Μπιζανίου.
ζ) σε αναλυτική περιγραφή τών οχυρωματικών έργων ολόκληρης τής πόλεως τών Ιωαννίνων.
η) στην άφιξη τού Αχιστρατήγου Κωνσταντίνου στην Ήπειρο και στο συντονισμό τών στρατιωτικών επιχειρήσεων από τον ίδιο.
θ) στο στρατιωτικό σχέδιο τού Διαδόχου προς άλωση τών Ιωαννίνων.
ι) στην καταδρομική επιχείρηση ελληνικών στρατευμάτων, τη νύκτα τής 19ηςΦεβρ. 1913 κατά τής Τσούκας, υπό τον συνταγματάρχη Νικόλαο Δελαγραμμάτικα.
ια) στην εκπόρθηση τών Ιωαννίνων από τον Ελληνικό στρατό.
ιβ) στη νικηφόρα και αποθεωτική είσοδο τού Διαδόχου Κωνσταντίνου στα Ιωάννινα.
ιγ) στον αντίκτυπο τής αλώσεως τών Ιωαννίνων στην Ευρώπη.
Ο συγγραφέας Σίμων Μολοσσός, εμβριθής και σοφός παρατηρητής, υπήρξε πολεμιστής τού Ηπειρωτικού Πολέμου 1912-13. Ως εκ τούτου περιγράφει παραστατικότατα και με ενάργεια τα γεγονότα όπως ο ίδιος τα έζησε. Το ιστορικό του έργο εναλλάσσει – κατά το πρότυπο τής Ιστορίας τού Θουκυδίδη – τον αφηγημένο λόγο με τις «δημηγορίες», δηλαδή τις ομιλίες και δημόσιες αγορεύσεις σημαινόντων προσώπων εκείνου τού πολέμου. Έτσι ο αναγνώστης τού ιστορικού έργου τού Σίμωνος Μολοσσού, χωρίς να πλήττει και να ανιά, παρακολουθεί με ξεχωριστό ενδιαφέρον την ιστορική αφήγηση, τέρπεται και συγκινείται από αυτήν!
Γλώσσα τού έργου είναι η αριστοκρατική καθαρεύουσα, η οποία έχει τη μοναδική δύναμη να περιγράφει και να χρωματίζει όχι μόνο γεγονότα αλλά και συναισθηματικές και ψυχικές καταστάσεις.
Οι φωτογραφίες που ενσωματώνονται στο κείμενο είναι τής εποχής τών Βαλκανικών πολέμων και λειτουργούν συμπληρωματικά επί του κειμένου.
Με εκτίμηση!
Λεωνίδας Πυργάρης
Φιλόλογος
________________________________________________________________________
Σίμωνος Μολοσσού, Τόμος Β΄
(Εκδοτικός Οίκος Δράκου Παπαδημητρίου)
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΔ΄ (σελ. 1630-1799)
Τα εν Ηπείρω. – Από της αλώσεως της Πρεβέζης μέχρι της αλώσεως των Ιωαννίνων. – Πρόοδος δια των Πέντε Πηγαδίων. – Ενισχύσεις του στρατού της Ηπείρου. - Μάχαι και συμπλοκαί. – Προχώρησις προς το Μπιζάνι. – Άφιξις μεγάλων ενισχύσεων προς τους Τούρκους των Ιωαννίνων. – Ο στρατός του Τζαβήτ και του Ριζά πασσά. – Αι πρώται απόπειραι προς κατάληψιν της Αετορράχης. – Η διαγωγή των Αλβανών. – Ερήμωσις και όλεθρος ελληνικών χωρίων. – Αποστολή εις Ήπειρον ελληνικών ανταρτικών σωμάτων. – Ο αρχηγός αυτών Α. Κόρακας. – Η δράσις των ανταρτικών σωμάτων. – Αποστολή μεγάλης δυνάμεως πυροβολικού εις Ήπειρον. – Αι κατά του Μπιζανίου και των στηριγμάτων αυτού αποτυχούσαι επιθέσεις. – Παραλυσία της υγειονομικής υπηρεσίας. – Αθλία κατάστασις της επιμελητείας. – Βαρύς χειμών εν Ηπείρω. – Ηρωισμοί των μαχομένων σωμάτων. -Απόπειρα προσβολής των Ιωαννίνων δια των Αγίων Σαράντα. – Αποτυχίαι της υπό τον συνταγματάρχην Μέξαν φάλαγγος. – Κίνδυνος αποσυνθέσεως του στρατού της Ηπείρου. – Αποστολή και συγκέντρωσις τεσσάρων νέων Μεραρχιών προ των Ιωαννίνων. – Άφιξις εις Ήπειρον του αρχιστρατήγου Κωνσταντίνου. - Αναθάρρησις των στρατευμάτων. - Συστηματοποίησις σχεδίου προς άλωσιν της πόλεως των Ιωαννίνων. – Μικρά προπαρασκευή της γενικής επιθέσεως . – Γενικαί επιθέσεις και πτώσις των Ιωαννίνων.
Η πόλις των Ιωαννίνων, η γεραρά αύτη της ευάνδρου Ηπείρου πρωτεύουσα, κείται εντός της περιοχής ένθα κατώκουν το πάλαι οι Μολοσσοί, η επιφανεστάτη και ισχυροτάτη των εν Ηπείρω Πελασγικών φυλών. Οι Μολοσσοί, λαβόντες όνομα εκ του Μολοσσού, υιού του πρώτου βασιλέως της χώρας Νεοπτολέμου, δεν εβράδυναν να επεκτείνωσι δια της ανδρείας και νοημοσύνης των την ισχύν αυτών καθ’ άπασαν την Ήπειρον, ο δε βασιλεύς αυτών Πύρρος ο Μέγας επέτυχε την ένωσιν υπό το σκήπτρον του πασών ανεξαιρέτως των εν Ηπείρω φυλών.
Τα Ιωάννινα αριθμούσι σήμερον συνεπεία των κατά του Ελληνικού στοιχείου διωγμών και πιέσεων των τελευταίων ετών και του εκουσίου εκπατρισμού των νέων Ελλήνων δια τον φόβον της στρατολογίας μόνον περί τας 30.000 κατοίκων, εξ ων 22.000 Έλληνες, 5.000 Μωαμεθανοί και τρισχίλιοι Εβραίοι. Απ’ άκρου εις άκρον όμως αυτών λαλείται η Ελληνική γλώσσα, διότι ταύτην και οι Μωαμεθανοί και οι Εβραίοι έχουσιν ως μητρικήν...
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου