ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΚΑΡΟΥΣΟΥ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΚΑΡΟΥΣΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΤΟΥ

Ο Αιμίλιος Χ. Καρούσος έλαβε μέρος στις εκστρατείες Μυτιλήνης και Χίου καθώς και σε όλες τις μάχες τής Ηπείρου ως δεκανέας τού Ανεξαρτήτου Τάγματος τού Μανουσάκη στη 2^ηΜεραρχία.  

Aργότερα ενσωματώθηκε στο 17^οΠεζικό Σύνταγμα της 6^ηςΜεραρχίας, το γνωστό από την ξακουστή έφοδό του δια τής λόγχης εναντίον τού υψώματος 1378, όπου και πληγώθηκε στη μάχη τού Κιλκίς-Λαχανά.

Δημοσιεύουμε επιστολή εκείνου τού στρατιώτη προς τον πατέρα του, η οποία αποτυπώνει τις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες τού Ηπειρωτικού Πολέμου, τις οφειλόμενες στο δριμύτατο ψύχος και στο χιόνι, στις δυσκολίες τών μονάδων Επιμελητείας να καλύπτουν τις επισιτιστικές ανάγκες τών πολεμιστών, και στο δύσβατο και απροσπέλαστο τού Ηπειρωτικού εδάφους. Ωστόσο οι στρατιώτες τού Ηπειρωτικού Πολέμου, και κυρίως οι προμαχούντες στον Τομέα τού Μπιζανίου και της ευρύτερης περιοχής τών Ιωαννίνων, εκδήλωσαν ζήλο, διάθεση αυτοθυσίας και σωματική αντοχή κατά τρόπο αντιστρόφως ανάλογο τών αντικειμενικών δυσκολιών που ορθώθηκαν μπροστά τους. Δηλαδή υπερέβησαν εαυτούς! Γι’ αυτό και στη συνείδησή μας επέχουν τη θέση ηρώων.

Από την επιστολή που ακολουθεί φαίνεται ότι η φύση τής Ηπείρου με τις ιδιαιτερότητές της, τις κλιματικές και γεωφυσικές, ήταν ο μέγας αντίπαλος και εχθρός τών πολεμιστών και κατόπιν οι Τούρκοι.

«Σεβαστέ μοι πάτερ,

Από την ρωμαντικήν εκστρατείαν τής Μυτιλήνης εις την ξηράν και επίπονον εκστρατείαν τής Χίου και απ’ εκεί προτού καλά καλά να ανασάνης να σε στέλνουν εις την γιγαντομαχίαν τής Ηπείρου! Να συμμετέχης αυτής επί δύο και πλέον μήνας κατά την χειροτέραν περίοδον τού έτους. Να ζης σιμά εις την βαρέαν μοίραν τού πυροβολικού, εις περιβάλλον όπου ο ήλιος ανατέλλει εις τας 10 και βασιλεύει εις τας 3 και όπου ο βαρύς και εκκωφαντικός ήχος τών τηλεβόλων με την πολλαπλήν αντήχησίν του επάνω εις τα βουνά και εις τας κοιλάδας και τας φαράγγας αποτελεί μίαν μεγαλοπρεπή παράδοξον συναυλίαν, ένα είδος παραπόνου, ένα είδος στεναγμού τής γης δια τα δεινά που τελούνται επάνω αυτής. Εις τον κάμπον, τας ημέρας τών προφυλακών, που απλώνεται κάτω από το φοβερό Μπιζάνι (αυτό το τίμιον μακελειό τής λαϊκής εκφράσεως) ή εις τα κατσάβραχα τα κατάντικρυ αυτού, άγρυπνος καθ’ όλην την νύκτα, άλλοτε να φυλλάς σκοπός και να σε δέρνη η βροχή και το χιόνι, ο βορρηάς και το κρύο και από το πολύ σκοτάδι να μη διακρίνης πέραν από 5 βήματα, και άλλοτε πάλι να ανιχνεύης το πέριξ έδαφος επί κεφαλής περιπόλου, να διαβαίνης χανδάκια και να χώνεσαι εις το νερό τους, να αναρριχάσαι εις τους βράχους σαν αγριοκάτσικο, να κινδυνεύης από στιγμή σε στιγμή να σπάσης κανένα χέρι ή πόδι και όμως να είσαι υποχρεωμένος ν’ αποφύγης κάθε κρότον, κάθε ομιλία που ημπορεί να προδώση εις τον εχθρόν την παρουσίαν σου.

Εκνευρισμένος από τους πυροβολισμούς και τας σφαίρας που σκορπά ο εχθρός ολόγυρά σου όλην την νύκτα, εκ φόβου μη τυχόν και του κάμης κανένα αιφνιδιασμόν, πρωί πρωί χαράγματα να επιστρέφης οπίσω εις το Αυγό και κατάκοπος να γέρνης σε κανενός βράχου τη ράχη και ενώ ολίγον υψηλότερά σου οργιάζει κυριολεκτικώς ο θάνατος, συ ν’ ανευρίσκης κάποιο νανούρισμα εις το απαίσιον σύριγμα χιλιάδων οβίδων που διασταυρούνται επάνω από το κεφάλι σου και να κατορθώνης τέλος να κοιμάσαι. Και προς σκληράν σου ειρωνείαν να βλέπης και κανένα όνειρον γλυκό! Καμιά φορά δια παρηγοριά να σου στέλνη και η Επιμελητεία μονάχα ¼ κουραμάνας δια 48 ώρας! Να αξιούσαι τής τιμής να λαμβάνης μέρος κατά την τελευταίαν έφοδον εις τα κρισιμώτερα σημεία τής παρατάξεως, η κατάληψις τών οποίων επέφερε και την πτώσιν τών Ιωαννίνων (Άγιος Νικόλαος, Άγιος Βλάσης, Τσούκα) και προς τούτο να μεταβαίνης εκ του κέντρου τής παρατάξεως εις το αριστερόν, να βαδίζης 10 ώρας το ημερονύκτιον υπό χιονοστρόβιλον επί 4 ημέρας και από την πείνα και την κούρασι και την αϋπνία, ενώ βαδίζεις, να κοιμάσαι ολόρθος!

Και ενώ εις τοιαύτην κατάστασιν ευρίσκεσαι να σε ευρίσκη η αυγή τής ημέρας τής γενικής εφόδου αντιμέτωπον τών εχθρικών θέσεων. Να κάμνης τότε μίαν απεγνωσμένην έκκλησιν προς τας δυνάμεις σου, ν’ αναλαμβάνης την επίθεσιν και σε μια ώρα νάσαι κύριος τών εχθρικών θέσεων! Και ο εχθρός, κατάπληκτος οιονεί προ της ορμής σου, να σε χαιρετά από το πυροβολείον τής Σανδοβίτσης με καμμιά τριανταριά βολιδοφόρους, σαν να θέλη τρόπον τινά να σε συγχαρή δια την επιτυχίαν σου (και όλες όλες αι απώλειαί μας νάναι…θα το πιστεύσητε;) το μεν τάγμα μας είχεν ένα νεκρόν και ένα τραυματίαν. Όλου δε του στρατού μας αι απώλειαι κατά την ημέραν τής γενικής εφόδου ανέρχονται εις 150 περίπου εκτός μάχης, εκ των οποίων ας ήναι το πολύ 50 οι νεκροί. Θαυμάσιον! Ας τα βλέπουν οι κ. Βούλγαροι τών οποίων Συντάγματα ολόκληρα εξοντώθησαν κατά την άλωσιν τής Αδριανουπόλεως…

Δεν προλαμβάνεις να χαρής την νέαν νίκην σου και σε προσκολλούν από την ΙΙαν Μεραρχίαν εις την VIην (από την Μεραρχίαν τών ανδρείων εις την χαλυβδίνην) και πριν περάσουν δύο ημέραι από την άλωσιν τών Ιωαννίνων, βλέπεις με λύπην πως πρέπει ν’ αφήσης τα μέρη προς τα οποία επί 3 μήνας περίπου σε συνέδεσαν τόσαι και τόσαι αναμνήσεις. Ξαναδιαβαίνεις αργά αργά τα Γιάννινα, την πόλιν τών θρύλλων τών τραγικών, τον κάμπον που απλώνεται κάτω από το Μπιζάνι και με φρίκην και αηδίαν τώρα τον βρίσκεις γεμάτον από μανδύας και αμπέχονα ξεσχισμένα και φυσιγγιοθήκας και κάλυκας οβίδων και ταινίας μυδραλιοβόλων και σκηνάς και…πτώματα Τούρκων κατασκονισμένα, μαύρα, απαίσια. Να θεάσαι το αξιοθρήνητον θέαμα τού στιβαγμού τών Τούρκων αξιωματικών εις τα μεταφορικά αυτοκίνητα δίκην κτηνών και εν τη καταπτώσει των αυτή να διαβλέπης αυτής τής Οθωμ. Αυτοκρατορίας την κατάπτωσιν… . Μετά τετραήμερον πορείαν να φθάνης εις την Πρέβεζαν, να επιβιβάζεσαι μεταγωγικών και να ταξειδεύης επί 7 ημέρας (!) εις το βάθος αμπαριού, μέσα σε σκόνες και σκουπίδια και ποντικούς πελωρίους. Να τρέφεσαι κατ’ αυτό το διάστημα με 2 ½ γαλέτες την ημέραν… . Να παρευρίσκεσαι κατά σύμπτωσιν εις την μεγαλοπρεπή εκκίνησιν τής νεκρικής Βασιλικής πομπής από Θεσσαλονίκης εις Πειραιά… . Τέλος να κατασταλάζης εις την Θεσσαλονίκην. Ομολογήσατε πως όλ’ αυτά είνε μία σειρά ανηκούστων πραγμάτων που δεν ξεχνιούνται εύκολα… . Δόξα τω Θεώ έως τώρα φθηνά την γλυτώσαμεν!

……………………………………………………………………………………………………

Ασπαζόμενος μετ’ αγάπης και σεβασμού την δεξιάν σας Ο υιός σας Α. ΚΑΡΟΥΣΟΣ».

[Περιοδικό «Η Φύσις», Τόμος 24, Μάιος 1913-14, σελ. 122-123]. 

 Επιμέλεια:
Λεωνίδας Πυργάρης
Φιλόλογος Καθηγητής
2ο Γεν. Λύκειο Χίου
[Χίος: Απρίλιος 2013]

Read More

TA ΕΠΙΣΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΙΝ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

TA ΕΠΙΣΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ

ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΗΨΙΝ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

[στο παράθεμα 6 παρουσιάζουμε τις επίσημες ανακοινώσεις τής Αθήνας μετά την κατάληψη τών Ιωαννίνων καθώς και την απήχηση που είχε η άλωση τής πρωτεύουσας τής Ηπείρου σε άλλες ελληνικές πόλεις αλλά και στο εξωτερικό.]

21 Φεβρουαρίου 1913

Ώρα 4 και 33 μ.μ.

Μετά γενικήν επίθεσιν χθες αλωθέντων Δυτικών φρουρίων Ιωαννίνων και κυκλωθέντων τών φρουρίων Μπιζανίου και Καστρίτσης αρχηγός Εσσάτ εδήλωσεν ότι παραδίδεται αιχμάλωτος πολέμου μετά 30.000 στρατού.

Απώλειαι ημετέρων σχετικώς μικραί.

Παράδοσις αιχμαλώτων και είσοδος Διαδόχου εις Ιωάννινα πιθανώς σήμερον.

Τρεις ίλαι ιππικού εισήλθον από πρωίας σήμερον εις Ιωάννινα.

(Εκ της Διοικήσεως Χίου)

-----------------

Τας επομένας χαρμοσύνους ειδήσεις εκοινοποίησεν η Διοίκησις

Τηλεγράφημα εξ Αθηνών 21/2/13 ώρα 10.10 μ.μ. 
 

Τηλεγράφημα Γεν. Στραταρχείου Ηπείρου εξ Εμήν Αγά χθες Μεσημβρίαν αναγγέλλει έναρξιν γεν. επιθέσεως κατά φρουρίων Ιωαννίνων την νύκτα τής προχθές κατά γραμμήν Μανωλιάσσα άγιος Νικόλαος και Σαδισίτσα μετά συγκέντρωσιν Στρατού απετέλεσαν στρατιάν εκ τριών φαλάγγων υπό στρατηγόν Μοσχόπουλον. Πεζικόν ημέτερον ηνάγκασεν εχθρικόν παραταχθή και πυροβολεία εχθρικά πυροβολήσωσι. Ημέτερον πυροβολικόν επωφεληθέν δια σφοδροτάτου πυρός επηύξανε φθοράς εχθρού, άνδρας και υλικόν το πυρ εξηκολούθησε νύκτα χθες είχε διασταχθή γεν. επίθεσις δεξιόν και αριστερόν ώφειλον απασχολήσωσι εχθρόν εις αγώνα κατατριβής αριστερόν δι’ αιφνιδιαστικών επιθέσεων, εχθρός δεν αντελήφθη συγκέντρωσιν και πορείαν αριστερού ημετέρων και ο αιφνιδιασμός ην πλήρης. Τσούκα κατελήφθη αλωθέντων [ ]1πυροβόλων και συλληφθέντων 50 αιχμαλώτων, αριστερά φάλαγξ εκυρίευσεν υψώματα Μανωλιάσσης μετά 6 πυροβόλων συλλαβούσα αιχμάλωτον ολόκληρον Τάγμα μετά πυροβόλων, κεντρική φάλαγξ μετ’ αριστεράς εκυρίευσεν άγιον Νικόλαον 1^ον Τάγμα 11^ουΣυντάγματος εκυρίευσεν 10 πυροβόλα και πολλά εφόδια από 11 υποχωρούντα τμήματα Μανωλιάσσης, αγίου Νικολάου, Κοσμήρας διευθύνονται Ιωάννινα προσπαθούντα συγκεντρωθώσι Ραψίσκων κατά συγκεντρώσεις ημέτερον πυροβολικόν βάλλον καταδιώκει μέχρις Ιωαννίνων φεύγοντα στρατόν όστις συγκρούεται ως φαίνεται προς έτερον στρατόν τουρκικόν ερχόμενον εξ Ιωαννίνων όπως συγκρατήση φυγάδας.

Συγχρόνως μικτή Ταξιαρχία Μετσόβου καταλαμβάνει Δρίσκον Κοντοβράκι μετ’ απώθησιν δύο προηγουμένων ημερών εχθρού εν Χρυσοβίτσα, Δρέστενον, Αώον, Λεμάτι, μέρος αυτής μεραρχίας προυχώρησεν ολίγον λοιπής μεινάσης θέσεις ωρισμένας. Πυροβολικόν συνέδραμε δια σφοδρού πυρός. Αριστερά φάλαγξ μετά κατάληψιν Αγ. Νικολάου εκυρίευσε Δουρούτι, νύκτα ευρέθη εις γραμμήν Δουρούτι, Ραψίστα, Ροδοβίτσα βορείως Μανωλιάσσης, στρατός ολόκληρος πολεμήσας ανδρείως και εκτελέσας κανονικώς δοθείσας διαταγάς ενίκησε καθ’ όλην γραμμήν. 2 ½ νυκτός Εσάτ Πασάς εδήλωσεν επιθυμίαν παραδόσεως μετά 2 ώρας δι’ αυτοκινήτου μετέβησαν Εμίν Αγά και Διαδόχω Ρεσήτ Πασάς, Ταλαάτ βέης και πρωτοσύγκελος Μητροπολίτου Ιωαννίνων ως αντιπρόσωποι ηττημένου αρχιστρατήγου ωμολογήσαντες άνευ περιφράσεων ότι κατάστασις Τουρκικού στρατού τελείως απελπιστική μετά χθεσινήν επίθεσιν. Ζητείται παράδοσις Ιωαννίνων, υπό Εσσάτ εχθρικός στρατός από τότε θεωρείται αιχμάλωτος πολέμου. Έκαστον τμήμα Τουρκικής στρατιάς υψώνον λευκήν σημαίαν παραδίδεται. Στρατός ενθουσιωδώς ήκουσε σήμερον πρωίαν χαρμόσυνον είδησιν. Πανηγυρίζει. 9 πρωινήν 3 ίλαι ιππικού Ελληνικού εισήλθον Ιωάννινα.

Μπιζάνι πλήρες Ελληνικών Σημαιών.

-------------------------

Αριθ. 4 Αθήναι 23 Φεβρουαρίου 1913

Άπας Ευρωπαϊκός τύπος εξαίρει θρίαμβον Ελληνικού στρατού εξυμνών τρόπαια νικητού Αρχηγού του.

Τηλεγραφούσιν εξ Ιωαννίνων εις το Υπουργείον Στρατιωτικών υπό σημερινήν ημερομηνίαν. Σήμερον μεσημβρίαν εγένετο δεκτός Γενικός Αρχηγός Διάδοχος ακολουθούμενος από της εισόδου από 15.000 κόσμου ευρισκομένου εν συγκινήσει και ακρατήτω ενθουσιασμώ και κλαίοντες κατά την διέλευσιν στρατού ιδία ιππικού. Χθες ο κόσμος κατεσπάζετο στρατιώτας και εφίλει χείρας αξιωματικών μας, εις ουδεμίαν πόλιν Μακεδονίας εγένετο τοιαύτη αποθεωτική υποδοχή στρατού και Διαδόχου. Σήμερον κάτοικοι έσχισαν φέσια των καλύψαντες δι’ αυτών πλατείαν Ομονοίας. Πλην αιχμαλώτων παρεδόθησαν 6.000 τραυματίαι και ασθενείς. Ελληνικός κόσμος μετά χαράς ξενίζει από χθες στρατόν μας με τα εναπομείναντα τρόφιμα, κάτοικοι εν ενθουσιασμώ ζητωκραυγάζουν υπέρ Πρωθυπουργού.

Διαφυγόν σώμα Τουρκικού στρατού άοπλον από προχθές νύκτα βαδίζει προς Αλβανίαν κατά την εξ Ιωαννίνων διέλευσίν των φυγάδας ελεηλάτησαν καταστήματά τινα μικράς σημασίας.

Από χθες πρωίας επικρατεί τάξις και ησυχία.

Τηλεγραφούσιν εκ Θεσσαλονίκης είδησις πτώσεως Ιωαννίνων επροκάλεσε φρενίτιδα, από πρωίας δε άπειρον πλήθος διέδραμεν σημαιοστόλιστον πόλιν ακολουθούν στρατιωτικάς μουσικάς, πλοία λιμένος σημαιοστόλιστα, ταυτοχρόνως κάτωθεν λευκού Πύργου μοίρα Πυροβολικού έριπτεν 101 κανονιοβολισμούς. Σέρβοι αξιωματικοί στρατιώται αδελφωμένοι μετά ημετέρων συμπανηγυρίζουν οδούς νίκην.

3 ½ μ.μ. Ναόν Αγίου Μηνά επίσημος δοξολογία παρουσία Βασιλέως, Βασιλίσσης, Πρίγκηπος Νικολάου, Προξένων Ρωσσίας, Σερβίας, Σέρβων αξιωματικών, Αρχών, Σωματείων μετά δοξολογίαν εψάλη Μνημόσυνον πεσόντων εκλησιάσματος γονυπετούς. Βασιλέως, Βασίλισσα γονυπετής επίσης.

Μητροπολίτης αποτεινόμενος Βασιλέα εξαίρει νίκην Ελληνικών όπλων, ηυχήθη υπέρ στρατού φέροντος πλην ελευθερίας και πολιτισμένην Διοίκησιν, συνεχάρη Βασιλέα δια νίκας Διαδόχου τονίσας ότι Πανελλήνιον οφείλει εγείρει ανδριάντα δι’ απολυτρωτικόν αγώνα του υποσχόμενον πλήρη αποκατάστασιν γένους.

Εσπέραν λαμπαδηφορία απάντων μαθητών σχολείων ης συμμετέσχε στρατός. Α. Μ. Βασίλισσα ανεχώρησε δια Πρέβεζαν μέσω Αθηνών.

Σερβικαί Αρχαί Μοναστηρίου ηρνήθησαν επιτρέψουν εκεί ίδρυσιν υποκαταστήματος Εθνικής Βουλγαρικής Τραπέζης. Ανακοινούται εκ Σοφίας ότι Δοξολογία μετά μεγάλου ενθουσιασμού εψάλη παρεκκλησίω πρεσβείας Ελληνικής.

Παροικία μετά προσωπικού Πρεσβείας και Πρέσβεις υπέβαλον τηλεγραφικώς Βασιλέα και Κυβερνήσει συγχαρητήρια. Ανακοινούται τηλεγραφικώς εκ Κετίγνης ότι λαός και στρατός Μαυροβουνίου εορτάζει άλωσιν Ιωαννίνων, λαός εζητωκραύγασε προ Ελληνικής Πρεσβείας ο Βασιλεύς η Βασίλισσα και οι Πρίγκηπες διεβίβασαν ενθουσιώδη και εγκάρδια συγχαρητήρια προς ημέτερον Πρεσβευτήν. Επίσης Βασιλεύς Φερδινάνδος συνεχάρη ημέτερον Πρεσβευτήν αποστείλας επί τούτω πρώτον υπασπιστήν του. Και η Σερβική Κυβέρνησις και ο Σερβικός λαός μεγάλην εξεδήλωσαν χαράν επί καταλήψει Ιωαννίνων.

[Εφημερίδα «ΠΑΓΧΙΑΚΗ», 27 Φεβρουαρίου 1913]

 

Επιμέλεια:

Λεωνίδας Πυργάρης

Φιλόλογος Καθηγητής

2^οΓεν. Λύκειο Χίου

[Χίος: Απρίλιος 2013]

Read More

ΠΛΗΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΛΗΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΧΥΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

[παραθέτουμε άρθρο (παράθεμα 5) τής Εφημερίδας «ΠΑΓΧΙΑΚΗ» τής 10/2/1913, στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά τα οχυρωματικά έργα τού Τουρκικού στρατού στην περιφέρεια τών Ιωαννίνων, όπως τα παρουσίαζε τότε η Αγγλική Εφημερίδα Daily Telegraph, της οποίας τη σχετική δημοσίευση αναδημοσίευσε η χιώτικη εφημερίδα. Είναι αξιοσημείωτη η πεποίθηση τής Αγγλικής εφημερίδας, δέκα μέρες πριν την τελική επίθεση στο Μπιζάνι, ότι τη νίκη θα κερδίσουν τα ελληνικά όπλα, παρά τη συντριπτική υλική υπεροπλία τών Τούρκων. Τη βεβαιότητά του για την επικείμενη νίκη τών Ελλήνων στο Μπιζάνι στηρίζει το Αγγλικό έντυπο αφενός στις στρατηγικές ικανότητες τού στρατηγού Σαπουντζάκη και αφετέρου στις αλλεπάλληλες νίκες που είχε μέχρι τη στιγμή εκείνη καταγάγει ο ελληνικός στρατός καθώς και στο ακμαιότατο ηθικό του!]

Τι λέγει Άγγλος πολεμικός ανταποκριτής

Ο ειδικός ανταποκριτής τού «Ημερησίου Τηλεγράφου» τού Λονδίνου εκ του εν Ηπείρω Ελληνικού στρατοπέδου αποστέλλει την κάτωθι λεπτομερή περιγραφήν τών οχυρωματικών έργων τών Τούρκων τα οποία ευρίσκονται πέριξ τών Ιωαννίνων και το δύσκολον τής επιχειρήσεως προς εκπόρθησιν τής πόλεως.

Αλλά, λέγει, με την στρατηγικότητα τού στρατηγού Σαπουντζάκη και την σταθεράν του πεποίθησιν περί της τελικής του επιτυχίας η εκπόρθησις αυτών είναι σχεδόν βεβαία. Τα πέριξ τών Ιωαννίνων φρούρια είναι εκτισμένα με λίθους και πηλόν. Είναι κακώς κεκρυμμένα και δεν προστατεύουν τας εν αυτοίς φρουράς από τας κακοκαιρίας δεν έχουν δε και θυρίδας (πολεμίστρας).

Μολονότι τα φρούρια σχηματίζουν μίαν τελείαν ζώνην δύνανται να γίνωσιν αντικείμενα επιθέσεως εν έκαστον χωριστά. Μόνον επί του χάρτου υπάρχουσιν οι σταθμοί οίτινες θα υπερήσπιζον τα πλησιέστερον δεσπόζοντα τών φρουρίων σημεία. Προς βορράν και νότον έχουσιν τεθή συρματοπλέγματα ύψους 35 εκατοστομέτρων περίπου. Αλλά τα χαρακώματα τα προστατεύοντα το πεζικόν είναι άχρηστα παλαιού συστήματος και ελαχίστην προστασίαν δύνανται να παράσχωσιν εναντίον τού νεωτέρου πυροβολικού. Υπάρχουσιν αι εξής πυροβολαρχίαι αρχόμεναι από τής βορειοδυτικής πλευράς. Τα οχυρωματικά έργα τού Μεγάλου Γαρδικιού και του Μεντέλα έχουσι 4 πυροβολαρχίας, αποτελουμένας εκ 33 τηλεβόλων Κρουπ τών 9 εκατοστομέτρων. Νοτιώτερον και προς δυσμάς τών Ιωαννίνων εις απόστασιν 9 περίπου χιλιομέτρων εν τω χωρίω Σαρδοϊτσα έχουν εγκατασταθή δύο πυροβολαρχίαι, εκάστη δε τούτων αποτελείται από 6 τηλεβόλα τών 9 εκατοστομέτρων και μια ορειβατική πυροβολαρχία με 9 πυροβόλα.

Εις την Μονήν Δουρούτη και Περιστέρα υπάρχει μία πυροβολαρχία εξ 9 τηλεβόλων Κρουπ των 9 εκατοστομέτρων, μία πυροβολαρχία εκ 4 τηλεβόλων τών 12 εκατοστομέτρων και μία εκ τεσσάρων πολυβόλων.

Εις την Μπιζάνην περί τα 10 χιλιόμετρα προς νότον τών Ιωαννίνων – θέσις δεσπόζουσα τής από Πρεβέζης εις Ιωάννινα οδού – υπάρχουσιν 6 οχωρωματικά έργα. Επί του ενός έχουν τοποθετηθή 9 τηλεβόλα των 9 εκατοστομέτρων και 2 των 6 εκατοστομέτρων, 4 ορειβατικά και 4 μυδραλλιοβόλα και μία πυροβολαρχία με 4 ακόμα μυδραλλιοβόλα.

Εις Γιατρίσσα περί τα τέσσαρα χιλιόμετρα προς ανατολάς τών Ιωαννίνων υπάρχει μία πυροβολαρχία εκ 3 ορειβατικών ταχυβόλων και ετέρα τοιαύτη με 8 παρόμοια ταχυβόλα επί δε της νησίδος εις την λίμνην τών Ιωαννίνων δεσποζούσης τής βορείου πλευράς υπάρχουσι 2 πυροβόλα τών 9 εκατοστομέτρων και εις το Πέραμα δύο έτι παρόμοια τηλεβόλα.

Η Τουρκική φρουρά ανερχομένη εις 30 χιλ. ναυτικού στρατού ηυξήθη δι’ ατάκτων στιφών αποτελείται δε εκ μιάς Μεραχίας ρεδίφηδων, μιάς Νεζάμηδων και μεγάλου αριθμού πυροβολητών. Η φρουρά διατελεί υπό την ανωτάτην αρχηγίαν τού Εσσάτ Πασσά άγοντος το 54^ον έτος τής ηλικίας του λίαν πεπαιδευμένου αξιωματικού εμπνεομένου δε με Γερμανικάς αρχάς. Ο αρχηγός τού επιτελείου του εις ανικανώτατος άνθρωπος είναι ο αδελφός του.

Ως φαίνεται η επιχείρησις θεωρείται δυσχερεστάτη. Αλλά ο στρατηγός κ. Σαπουντζάκης, όστις είναι πιθανώς ο πλέον πεπειραμένος στρατιώτης εν Ελλάδι, σπουδάσας την στρατηγικήν ασχολείται κυρίως εις επιδεξίους κινήσεις παρά εις κτηνώδεις κατά μέτωπον εφόδους. Ουδείς αμφιβάλλει περί του αποτελέσματος το οποίον θα είναι το λαμπρότερον πολεμικόν εγχείρημα κατά τον παρόντα πόλεμον δεδομένου ότι εις άλλα μέρη οι σύμμαχοι υπερείχον αριθμητικώς τού εχθρού, ενώ εν Ηπείρω η κατάστασις δεν είναι διάφορος εκείνης εις ην ευρέθη ο στρατηγός Μπύλερ εις το Καλένσο εκτός του ότι μία εκτάκτως λαμπρά ωχυρωμένη Λαίδυσμιθ είναι εις χείρας του εχθρού.

Το γεγονός ότι ο στρατός ούτος ηδυνήθη μέχρι τούδε να καταλάβη τόσον έδαφος εις δυσκολωτάτην χώραν με σθεναρωτάτην και πείσμονα αντίστασιν και με εντελώς ασημάντους απωλείας δεικνύει ότι η καλή στρατηγική μολονότι με μικρότερον αριθμόν ανδρών δύναται να βαδίση προς τα πρόσω.

[Άρθρο Εφημερίδας ΠΑΓΧΙΑΚΗ 10 Φεβρ. 1913]

Ηλιοβασίλεμα στα οχυρά του Μπιζανίου

φωτό: Photos from Ioannina

Επιμέλεια:

Λεωνίδας Πυργάρης

Φιλόλογος Καθηγητής

2^οΓεν. Λύκειο Χίου

[Χίος: Απρίλιος 2013]

Read More

«100 ΧΡΟΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΓΙΑΝΝΙΝΑ» ΑΠΟ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ ΔΗΜΟΥ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ, ΣΤΟ ΥΠΑΙΘΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ Ε.Η.Μ.

Την 15η συνεχόμενη ετήσια θεματική μουσικοχορευτική παραγωγή του πραγματοποιεί το Σάββατο 22 Ιουνίου 2013 στις 9 το βράδυ, το Τμήμα Παραδοσιακών Χορών Πνευματικού Κέντρου Ιωαννίνων στο Υπαίθριο Θέατρο της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών.

Συμμετέχοντας στο επετειακό κλίμα των «100 χρόνων από την Απελευθέρωση των Ιωαννίνων» η φετινή θεματολογία του Χορευτικού Συγκροτήματος του Πνευματικού Κέντρου του εορτάζοντος Δήμου θα έχει τον ίδιο τίτλο με αυτό των ετήσιων εκδηλώσεών του.

Τα 16 επιμέρους τμήματα με τους άνω των 250 χορευτών όλων των ηλικιών, που το απαρτίζουν, θα παρουσιάσουν την 22^η θεματική ενότητα, στην 29^η χρονιά της ιστορίας τους,  που κύρια χαρακτηριστικά της είναι η πολυσχιδής δραστηριότητα σε διαφόρους τομείς, όπως η διοργάνωση μουσικοχορευτικών εκδηλώσεων, σεμιναρίων, συναυλιών και φεστιβάλ και ένας από τους μεγαλύτερους αριθμούς παραστάσεων για ελληνικό συγκρότημα για τις οποίες έχουν επαινεθεί και βραβευτεί.

Τα τραγούδια και οι χοροί της φετινής παραγωγής, που θα έχουν κατά κύριο λόγο στην Προεπαναστατική περίοδο, την Απελευθέρωση και τα Νεότερα χρόνια της θρυλικής πόλης, θα εναλλάσσονται  με τραγούδια ιστορικού περιεχομένου της Ελλάδας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για μια από τις πέντε φετινές διοργανώσεις του Τμήματος (ένας από τους μεγαλύτερους αριθμούς για μια χρονιά στην Ελλάδα και κάτι που έχει επαναληφθεί πολλές φορές) μαζί με το «1^ο φεστιβάλ τσίπουρου», τα «Ίχνη και Βήματα για την Απελευθέρωση των Ιωαννίνων» σε συνεργασία με το 8^ο Δημοτικό Σχολείο, την τιμητική συναυλία για τον Γρηγόρη Καψάλη και το 2^ο Φεστιβάλ Παραδοσιακών Χορών Δήμου Ιωαννιτών που ακολουθεί σε 8 μόλις ημέρες μετά την εκδήλωση (1/7/2013).

Την καλλιτεχνική ευθύνη της εκδήλωσης, όπως και την εκμάθηση των χορών και τραγουδιών που την συνθέτουν, έχουν οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής: Ηλίας Γκαρτζονίκας, Νίκος Νούσιας και Βασίλης Ράπτης.

Τη μουσική συνοδεία οι: Κώστας Βέρδης (κλαρίνο), Σπύρος Μπέλλος (τραγούδι), Διαμαντής Παπαναστασίου (κρουστά), Σαράντης Δράμαλης (τρομπέτα), Λάμπρος Τσόκας (βιολί).

Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

πηγή: giannena - e.gr 

Read More

Αφιέρωμα στη συμβολή των εθελοντών στην απελευθέρωση της Ηπείρου - Τετάρτη 19 Ιουνίου 2013

Read More